معجزه قران و ادعیه

دعای الحاح(پافشاری در طلب)

اَللّهُمَّ رَبَّ السَّمواتِ السَّبْعِ وَ ما بَیْنَهُنَّ وَ رَبَّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ وَ رَبَّ جَبْرَئیلَ وَ میکائیلَ وَ اِسْرافیلَ وَ رَبَّ الْقُرْآنِ الْعَظیمِ وَ رَبَّ مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِیّینَ اِنّى اَسْئَلُکَ بِالَّذى تَقُومُ بِهِ السَّمآءُ وَ بِهِ تَقُومُ الاَْرْضُ وَ بِهِ تُفَرِّقُ بَیْنَ الْجَمْعِ وَ بِهِ تَجْمَعُ بَیْنَ الْمُتَفَرِّقِ وَ بِهِ تَرْزُقُ الاَْحْیآءَ وَ بِهِ اَحْصَیْتَ عَدَدَ الرِمّالِ وَ وَزْنَ الْجِبالِ وَکَیْلَ الْبُحُورِ ان تصلی على محمد وآل محمد وتقضی حاجتی.

خدایا پروردگار آسمانهاى هفتگانه،و آنچه در میان آنهاست،و پروردگار عرش بزرگ،و پروردگار جبرئیل و میکاییل و اسرافیل،و پروردگار قران باعظمت،و پروردگار محمّد خاتم پیامبران،از تو درخواست میکنم به حق آنچه آسمان به آن می‌ایستد،و زمین به‏ آن میایستد،و با آن بین جمع را جدایى میاندازى،و با آن میان پراکنده را جمع مینمایى،و با آن به زنده‏‌ها روزى میدهى،و با آن‏ عدد ریگ‏ها و وزن کوهها و پیمانه دریاها را شماره کردى سپس بر محمّد و آل محمد صلوات‏ مى‏فرستى،و حاجت خود را میخواهى، و سپس خواسته و حاجت خود را به اصرار و الحاح چندین مرتبه ذکر کن که بزودی برآورده است انشاء الله.

۵۹۲۰.عنه علیه السلام :إیَّاکُم أن تُعینوا على مسلمٍ مظلومٍ فَیدعُوَ اللّهَ علَیکُم و یُستَجابَ لَهُ فیکُم ، فإنَّ أبانا رسولَ اللّهِ صلى الله علیه و آله کانَ یقولُ: إنَّ دعوةَ المسلمِ المظلومِ مُستَجابةٌ . ^۱

(انظر) الظلم : باب 2432 .

۵۹۲۱.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :قالَ اللّهُ عزّ و جلّ : ما مِن مَخلوقٍ یَعتَصِمُ بمخلوقٍ دُونی إلاّ قَطَعتُ أسبابَ السماواتِ و أسبابَ الأرضِ مِن دُونِهِ ، فإن سَألَنی لَم اُعطِهِ و إن دَعانی لَم اُجِبْهُ . ^۲

۵۹۲۲.عنه صلى الله علیه و آله :لتأمُرُنّ بالمعروفِ و لَتَنهُنَّ عَنِ المُنکَرِ ، أو لَیُسلِّطَنَّ اللّهُ شِرارَکُم علىَ خِیارِکُم ، فیَدعو خِیارُکُم فلا یُستجابُ لَهُم . ^۳

۵۹۲۳.عنه صلى الله علیه و آله :سألتُ اللّهَ أن لا یَستَجیبَ دعاءَ حبیبٍ على حبیبِهِ . ^۴

۵۹۲۰.امام صادق علیه السلام :مبادا ستمگرى را در ستم کردن به مسلمانى ستمدیده، یارى رسانید ؛ زیرا اگر شما را نفرین کند نفرینش مستجاب مى شود . جدّ ما رسول خدا صلى الله علیه و آله مى فرمود : همانا نفرینِ مسلمانِ ستمدیده اجابت مى شود .

۵۹۲۱.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :خداوند عزّ و جلّ فرموده است : هر مخلوقى که به کسى جز من متوسل شود ، دستش را از اسباب آسمانها و زمین کوتاه کنم و آن گاه چون چیزى از من بخواهد، عطایش نکنم و چون مرا بخواند، پاسخش ندهم .

۵۹۲۲.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :باید امر به معروف و نهى از منکر کنید و گرنه خداوند بدهاى شما را بر خوبانتان مسلّط مى گرداند و در این صورت نیکانتان دعا مى کنند ولى دعایشان مستجاب نمى شود .

۵۹۲۳.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :من از خداوند خواهش کردم که نفرین دوست را در حقّ دوستش مستجاب نکند .

۵۹۲۴.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :إنَّ نَبیَّ اللّهِ صلى الله علیه و آله خرجَ ذاتَ لیلةٍ فنَظَرَ إلَى السماءِ فقالَ : إنّها الساعةُ الّتی لا یُرَدُّ فیها دعوةٌ إلاّ دعوةُ عریفٍ ، أو دعوةُ شاعرٍ ، أو شرطیٍّ ، أو صاحبِ عرطبةٍ ، أو صاحبِ کُوبةٍ . ^۱

۵۹۲۵.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :أربعٌ لا یُستَجابُ لَهُم دعاءٌ : الرجلُ جالسٌ فی بَیتِهِ یقولُ : یا ربِّ ارزُقْنی ، فیقولُ لَهُ : أ لَم آمُرْکَ بالطَّلَبِ ؟ ! و رجلٌ کانَت لَهُ امرأةٌ فَدَعا علَیها ، فیقولُ : أ لَم أجعَلْ أمرَها بیدِکَ ؟! و رجلٌ کانَ لَهُ مالٌ فأفسَدَهُ فیقولُ : یا ربِّ ارزُقْنی ، فیقولُ لَهُ : أ لَم آمُرْکَ بالاقتِصادِ ؟! ......... و رجلٌ کانَ لَهُ مالٌ فأدانَهُ بغیرِ بَیِّنَةٍ فَیَقولُ : أ لَم آمُرْکَ بِالشَّهادَةِ ؟! ^۲

۵۹۲۶.عنه علیه السلام :مَرَّ موسى بنُ عِمرانَ علیه السلام برجلٍ مِن أصحابِهِ و هُو ساجِدٌ فانصَرَفَ مِن حاجَتِهِ و هو ساجدٌ على حالِهِ ، فقالَ لَهُ موسى علیه السلام : لَو کانت حاجتُکَ بیَدِی لَقَضَیتُها لکَ ! فأوحَى اللّهُ عزّ و جلّ إلَیهِ : یا موسى ، لَو سَجَدَ حتّى یَنقَطِعَ عُنُقُهُ ما قَبِلتُهُ حتّى یَتَحَوّلَ عمّا أکرَهُ إلى ما اُحِبُّ . ^۳

۵۹۲۴.امام على علیه السلام :پیامبر خدا صلى الله علیه و آله شبى از خانه بیرون آمد و به آسمان نگاه کرد و فرمود : این ساعتى است که در آن هیچ دعایى رد نمى شود مگر دعاى مباشر ^۴، یا شاعر ، یا گزمه ، یا طنبور و دهل زن .

۵۹۲۵.امام صادق علیه السلام :دعاى چهار کس مستجاب نمى شود : مردى که در خانه اش بنشیند و بگوید: خدایا! روزى مرا برسان. پس خداوند به او مى فرماید: مگر به تو دستور نداده ام که در طلب کسب روزى برآیى؟ و مردى که زنش را نفرین کند ؛ پس خداوند مى فرماید : مگر کار او را به تو وا گذار نکرده ام؟ نیز مردى که مال و ثروتى داشته باشد و آن را هدر دهد و بگوید : خدایا! مرا روزى ده ؛ پس خداوند پاسخش دهد: مگر به تو دستور ندادم که صرفه جو باش؟ ......... و مردى که مال خود را بدون مدرک و گواه به کسى وام دهد ؛ پس خداوند به او گوید : مگر به تو دستور ندادم که [هنگام وام دادن] گواه [و مدرک ]بگیرى؟

۵۹۲۶.امام صادق علیه السلام :موسى بن عمران بر یکى از یاران خود که در حال سجده بود گذشت و کارش را که انجام داد و برگشت دید او همچنان در حال سجده است . موسى علیه السلام به او گفت : اگر حاجتت به دست من بر آورده مى شد، آن را روا مى ساختم . خداوند عزّ و جلّ به موسى وحى فرمود که : اى موسى! اگر چندان سجده کند که گردنش بشکند، خواهشش را نپذیرم، مگر آن که از آنچه من ناخوش دارم دست کشیده به آنچه دوست دارم روى آورد (کارهاى زشت را رها کرده، کارهاى خدا پسند انجام دهد) .

۵۹۲۷.عنه علیه السلام :مَن عَذَرَ ظالما بظُلمِهِ سَلَّطَ اللّهُ علَیهِ مَن یَظلِمُهُ فإنْ دعا لَم یُستَجَبْ لَهُ ، و لَم یَأجُرْهُ اللّهُ على ظُلامَتِهِ . ^۱

(انظر) الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر : باب 2648 .

۵۹۲۸.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :لا یُقَنِّطَنَّکَ إبطاءُ إجابتِهِ ، فإنَّ العطیَّةَ على قَدْرِ النِّیَّةِ ، و ربّما اُخِّرَتْ عنکَ الإجابةُ لِیَکونَ ذلکَ أعظَمَ لِأجرِ السائلِ و أجزَلَ لِعَطاءِ الآمِلِ ، و ربّما سألتَ الشیءَ فلم تُؤْتاهُ و اُوتیتَ خیرا مِنهُ عاجِلاً أو آجِلاً ، أو صُرِفَ عنکَ لِما هُوَ خیرٌ لکَ ، فَلَرُبَّ أمرٍ قد طَلِبْتَهُ و فیهِ هلاکُ دینِکَ لو اُوتیتَهُ . ^۲

۵۹۲۹.عنه علیه السلام :لا یُقَنِّطَنَّکَ تأخیرُ إجابةِ الدُّعاءِ ، فإنَّ العطیّةَ على قَدْرِ النِّیّةِ . ^۳

۵۹۳۰.عنه علیه السلام :لا تَستَبطِئْ إجابَةَ دُعائکَ و قد سَدَدتَ طریقَهُ بِالذُّنوبِ . ^۴

۵۹۳۱.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :إنَّ العبدَ لَیَدعو فیَقولُ اللّهُ عزّ و جلّ لِلمَلَکینِ : قد اِستَجَبتُ لَهُ و لکنِ احبِسوهُ بحاجتِهِ ، فإنّی اُحِبُّ أن أسمَعَ صوتَهُ ، و إنَّ العبدَ لَیَدعو فیَقولُ اللّهُ تَبارَکَ وَ تَعالى : عَجِّلُوا لَهُ حاجَتَهُ فإنّی اُبغِضُ صوتَهُ . ^۵

۵۹۲۷.امام صادق علیه السلام :هر که براى ستمِ ستمکارى عذر بتراشد (کارهاى او را توجیه کند) خداوند کسى را بر او مسلّط گرداند که به وى ستم کند و در این صورت چنانچه [براى رفع ستم از خود] دعا کند، دعایش مستجاب نشود و خداوند در برابر ستمدیدگى اش به او اجر و پاداش ندهد .

۵۹۲۸.امام على علیه السلام :تأخیر در اجابت دعا تو را نومید نگرداند ؛ زیرا بخشش [خداوند] بسته به نیّت [او ]است ؛ چه بسا که در برآوردن خواهشت تأخیر شود تا بدین وسیله خواهنده را پاداش بزرگتر و امیدوار [به بخشش الهى] را بخشش بیشتر دهد ؛ بسا باشد که چیزى بخواهى و به تو داده نشود اما دیر یا زود بهتر از آن به تو داده شود ، یا براى خیر و مصلحت تو از تو دریغ شده است . و بسا خواسته اى که اگر برآورده شود موجب نابودى و تباهى دین تو گردد .

۵۹۲۹.امام على علیه السلام :تأخیر در اجابت دعا تو را نومید نگرداند ؛ زیرا بخشش بستگى به نیّت دارد .

۵۹۳۰.امام على علیه السلام :وقتى با گناهان خود راه را بر دعایت بسته اى ، تأخیر در اجابت آن را دیر مشمار.

۵۹۳۱.امام صادق علیه السلام :بُوَد که بنده دعا کند و خداوند عزّ و جلّ به دو فرشته فرماید : من دعاى او را مستجاب کردم اما حاجتش را نگه دارید ؛ زیرا دوست دارم صداى او را بشنوم . و شود که بنده دعا کند و خداوند تبارک و تعالى فرماید : زود خواسته اش را برآورید که من خوش ندارم صداى او را بشنوم .

۵۹۳۲.عنه علیه السلام :کانَ بینَ قولِ اللّهِ عزّ و جلّ «قد اُجِیبَتْ دعوتُکُما» ^۱و بینَ أخذِ فِرعَونَ أربعینَ عاما . ^۲

۵۹۳۳.بحار الأنوار عن إسحاق بنِ عمّارٍ :قلتُ لأبی عبدِ اللّه علیه السلام : یُستَجابُ للرجلِ الدُّعاءُ ثمّ یُؤَخَّرُ ؟ قال : نَعَم عِشرونَ سَنةً . ^۳

کُتِبَ عَلَیکُمُ الْقِتالُ وَ هُوَ کُرهٌ لَّکُمْ وَ عسى أنْ تَکْرَهُوا شَیْئا وَ هُوَ خَیرٌ لَکُمْ وَ عَسى أنْ تُحِبُّوا شَیْئا وَ هُوَ شرٌّ لَکُمْ وَ اللّهُ یَعْلَمُ وَ أنتُم لا تَعْلَمونَ» . ^۴

۵۹۳۴.عدّة الداعی :فی زَبورِ داوود علیه السلام : یقولُ اللّهُ تعالى : یَا بنَ آدمَ ، تَسألُنی و أمنَعُکَ لِعِلمی‌بما یَنفَعُکَ ، ثُمّ تُلِحُّ عَلَیَّ بالمسألةِ فَاُعطِیکَ مَا سألتَ فتَستَعینُ به على مَعصِیَتی ، فَأهُمُّ بهَتکِ سِترِکَ ، فتَدعُونی فأستُرُ عَلیکَ ، فکَم مِن جمیلٍ أصنَعُ مَعکَ ، و کَم مِن قَبیحٍ تَصنَعُ معی ! یوشِکُ أن أغضَبَ علَیکَ غَضبةً لا أرضى بَعدَها أبدا . ^۵

۵۹۳۲.امام صادق علیه السلام :از زمانى که خداوند عزّ و جلّ [در پاسخ به خواسته موسى و‌هارون براى هلاک فرعون] فرمود : «هر آینه دعاى شما اجابت شد» تا زمانى که فرعون نابود شد، چهل سال طول کشید .

۵۹۳۳.بحار الأنوارـ به نقل از اسحاق بن عمّار ـ: به امام صادق علیه السلام عرض کردم : آیا مى شود دعاى کسى مستجاب شود و برآورده شدن آن به تأخیر افتد؟ فرمود : آرى ، بیست سال [ممکن است به تأخیر افتد] .

«جنگ بر شما مقرّر شد ، در حالى که آن را ناخوش دارید . شاید چیزى را ناخوش بدارید و در آن خیر شما باشد و شاید چیزى را دوست داشته باشید و برایتان ناپسند باشد . خدا مى داند و شما نمى دانید» .

۵۹۳۴.عدّة الداعی :در زبور داوود علیه السلام آمده است : خداوند متعال مى فرماید : اى پسر آدم! تو از من خواهشى مى کنى و من براى مصلحت تو آن را برآورده نمى کنم ، اما در خواهشت اصرار مى ورزى و من خواسته ات را مى دهم و تو از آن در گناه و نافرمانى از من کمک مى گیرى . پس ، من بر آن مى شوم تا آبرویت را ببرم، لیک مرا مى خوانى و من پرده پوشى مى کنم . چه خوبیها که به تو نکرده ام و چه بدیها که تو، به من نکرده اى . کم مانده است که بر تو چنان خشمى گیرم که دیگر هرگز خشنود نشوم .

۵۹۳۵.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :رُبَّما سألتَ الشَّیءَ فلا تُؤْتاهُ و اُوتیتَ خیرا منه عاجلاً أو آجِلاً ، أو صُرِفَ عنکَ لِما هُوَ خیرٌ لکَ ، فَلَرُبَّ أمرٍ قد طَلِبتَهُ فیهِ هلاکُ دینِکَ لو اُوتیتَهُ ، فلتَکُنْ مسألتُکَ فیما یَبقَى لَکَ جَمالُهُ و یُنفى عنکَ وَبالُهُ . ^۱

۵۹۳۶.الإمامُ الباقرُ علیه السلام :إنَّ اللّهَ عزّ و جلّ یُعطِی الدنیا مَن یُحِبُّ و یُبغِضُ ، و لا یُعطِی الآخرةَ إلاّ مَن أحَبَّ ، و إنَّ المؤمنَ لَیسألُ الرَّبَّ موضِعَ سَوطٍ فی الدنیا فلا یُعطِیهِ إیَّاهُ و یسألُهُ الآخِرةَ فیُعطِیهِ ما شاءَ ، و یُعطی الکافرَ فی الدنیا ما شاءَ ، و یسألُ فی الآخرةِ موضعَ سَوطٍ فلا یُعطِیهِ إیَّاهُ . ^۲

۵۹۳۵.امام على علیه السلام :گاه چیزى را [از خدا ]مى خواهى اما به تو داده نمى شود، و دیر یا زود بهتر از آن به تو داده مى شود ، یا به خاطر آنچه خیر و مصلحت تو در آن است، از برآورده شدن خواسته ات دریغ مى شود ؛ زیرا بسا خواسته اى که اگر بر آورده شود به نابودى دین تو مى انجامد . پس ، چیزى بخواه که زیبایى و نیکى اش برایت مى ماند و پیامد سوئى ندارد .

۵۹۳۶.امام باقر علیه السلام :خداوند عزّ و جلّ دنیا را به دوست و دشمن خود مى دهد اما آخرت را جز به کسى که دوستش دارد نمى دهد . همانا مؤمن از پروردگار به اندازه جاى یک تازیانه در دنیا طلب مى کند و خداوند به او نمى دهد اما آخرت را مى طلبد و خداوند هرچه خواهد به او دهد ؛ و کافر را در دنیا هرچه خواهد بدهد ولى در آخرت به اندازه جاى یک تازیانه مى طلبد و به او نمى دهد .

۵۹۳۷.الإمامُ الباقرُ أو الإمامُ الصّادقُ علیهما السلام :إنَّ اللّهَ تَبارَکَ وَ تَعالى یقولُ : إنَّ مِن عبادِی مَن یسألُنی الشیءَ مِن طاعتی لِأُحِبَّهُ فَأصرِفُ ذلِکَ عَنهُ لِکی لا یُعجِبَهُ عَمَلُهُ . ^۱

۵۹۳۸.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :جاءَ رجلٌ إلى أمیرِ المؤمنینَ علیه السلام فقال : إنّی دَعَوتُ اللّهَ فلَم أرَ الإجابةَ ! فقالَ : لقد وَصَفتَ اللّهَ بغیرِ صِفاتِهِ ، و إنَّ للدُّعاءِ أربعَ خصالٍ : إخلاصُ السَّریرةِ ، و إحضارُ النِّیّةِ ، و مَعرفةُ الوسیلةِ ، و الإنصافُ فی المسألةِ ، فهل دَعَوتَ و أنتَ عارفٌ بهذهِ الأربعةِ ؟ قالَ : لا ، قالَ : فاعرِفْهُنَّ . ^۲

۵۹۳۹.عنه علیه السلام :قالَ اللّهُ تعالى : و عِزَّتی و جلالی و عَظَمَتی و بَهائی ، إنّی لَأَحمِی وَلیّی أن اُعطِیَهُ فی دارِ الدنیا شیئا یشغَلُهُ عن ذِکری حتّى یَدعُوَنی فأسمَعَ صوتَهُ ، و إنّی لَأُعطی الکافرَ مُنیَتَهُ حتّى لا یَدعُوَنی فَأسمَعَ صوتَهُ بُغضا لَهُ . ^۳

(انظر) بحار الأنوار : 93 / 326 / 10 حکایة الرجل الذی اُوحی إلى بعض الأنبیاء أنّ له ثلاث دعوات مستجابة و أضاعها لعدم علمه بما فیه صلاحه ،و یأتی ما یناسب ذلک .

۵۹۳۷.امام باقر علیه السلام یا امام صادق علیه السلام :خداوند تبارک و تعالى مى فرماید : همانا یکى از بندگانم از من [توفیق انجام ]طاعتى را مى طلبد تا بدان سبب او را دوست بدارم، اما من از او دریغ مى کنم تا مبادا بر اثر عمل خود دچار عُجْب شود.

۵۹۳۸.امام صادق علیه السلام :مردى خدمت امیر المؤمنین علیه السلام آمد و عرض کرد : من خدا را مى خوانم ولى اجابتى نمى بینم؟ حضرت فرمود : چون تو خدا را با صفاتى جز صفات او وصف مى کنى (مى خوانى) همانا دعا را چهار خصلت باشد : اخلاص باطنى ، حضور نیّت (قلب) ، شناخت وسیله، و انصاف داشتن در خواسته . آیا تو با آگاهى از این چهار نکته دعا مى کنى؟ عرض کرد : خیر . حضرت فرمود : پس ، آنها را بشناس [و با توجه به این چهار نکته دعا کن] .

۵۹۳۹.امام صادق علیه السلام :خداوند متعال فرموده است : به عزّت و جلال و عظمت و شکوهم سوگند که من دریغم مى آید در دنیا به دوست خود چیزى دهم که او را از یاد من غافل کند ؛ زیرا مى خواهم مرا بخواند تا صدایش را بشنوم و کافر را به آرزویش مى رسانم ؛ زیرا از او نفرت دارم و نمى خواهم مرا بخواند و صدایش را بشنوم .

وَ یَدْعُ الاِْنْسانُ بِالشَّرِّ دُعاءَهُ بِالْخَیْرِ وَ کانَ الاِْنْسانُ عَجُولاً» . ^۱

قالَ یا نوحُ إنّهُ لَیْسَ مِن أهلِکَ إنّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ فَلا تَسْألْنِ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إنِّی أعِظُکَ أنْ تَکونَ مِنَ الجاهِلِینَ» . ^۲

۵۹۴۰.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :اِعرِفْ طُرُقَ نجاتِکَ و هلاکِکَ کی لا تدعُوَ اللّهَ بشیءٍ منهُ هلاکُکَ و أنتَ تَظُنُّ فیهِ نجاتَکَ ، قالَ اللّهُ عزّ و جلّ: «و یَدْعُ الإِنسانُ بِالشَّرِّ دُعاءَهُ بِالخَیرِ وَ کَانَ الإنسانُ عَجولاً» . ^۳

ما کانَ لِلنَّبِیِّ وَ الَّذِینَ آمَنُوا أن یَستَغْفِرُوا لِلْمُشرِکِینَ وَ لَوْ کانُوا اُولی قُرْبى مِن بَعْدِ ما تَبَیَّنَ لَهُم أنَّهُمْ أصْحابُ الجَحِیمِ * وَ ما کانَ استِغْفارُ إِبراهِیمَ لِأبِیهِ إلاَّ عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَها إیَّاهُ فَلَمّا تَبَیَّنَ لَهُ اَنَّه عَدُوٌّ لِلّهِ تَبَرَّأ مِنهُ إنّ إبراهیمَ لَأَوَّاهٌ حَلِیمٌ» . ^۴

«و آدمى به دعا شرّى را مى طلبد چنان که گویى به دعا خیرى را مى جوید . و آدمى شتاب زده است» .

«گفت : اى نوح! او از خاندان تو نیست ، آن عملى است نا صالح که از سر ناآگاهى از من چیزى بخواهى . بر حذر مى دارم تو را که از مردم نادان باشى» .

۵۹۴۰.امام صادق علیه السلام :راههاى نجات و نابودى خودت را بشناس، تا مبادا از خدا چیزى را به گمان این که نجات تو در آن است بخواهى ، حال آن که سبب نابودى تو مى شود. خداوند عزّ و جلّ فرموده است : «انسان به دعا شرّى را مى طلبد چنان که گویى به دعا خیرى را مى جوید . و آدمى شتابزده است».

«نباید پیامبر و کسانى که ایمان آورده اند براى مشرکان ، هر چند خویشاوندان باشند ـ پس از آن که دانستند به جهنم مى روند ـ طلب آمرزش کنند . آمرزش خواستن ابراهیم براى پدرش ، نبود مگر به خاطر و عده اى که به او داده بود . و چون براى او آشکار شد که پدرش دشمن خداست از او بیزارى جست ؛ زیرا ابراهیم بسیار دعا کننده و بردبار بود» .

۵۹۴۱.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :مَن دَعا لظالمٍ بالبقاءِ فقد أحَبَّ أن یُعصَى اللّهُ فی أرضِهِ . ^۱

۵۹۴۲.الإمامُ الکاظمُ علیه السلامـ و قد سَألَهُ أخوهُ علیُّ بنُ جعفرٍ عن رجلٍ مسلمٍ و أبَواهُ کافرانِ : هل یَصلُحُ أن یَستغفرَ لهما فی الصلاةِ ؟ ـ: إنْ کانَ فارَقَهُما و هو صغیرٌ لا یَدرِی أسْلَما أم لا فلا بَأسَ ، و إن عَرَفَ کُفرَهُما فلا یَستَغفِرْ لَهُما ، و إن لم یَعرِفْ فَلیَدْعُ لَهُما . ^۲

۵۹۴۳.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :ما مِن مُسلمٍ دَعا اللّهَ تعالى بدعوةٍ لَیسَ فیها قَطیعَةُ رَحِمٍ و لا استِجلابُ إثمٍ إلاّ أعطاهُ اللّهُ تَعالى بها إحدَى خصالٍ ثلاثٍ : إمّا أن یُعَجِّلَ لَهُ الدَّعوةَ ، و إمّا أن یَدَّخِرَها لَهُ فی الآخِرَةِ ، و إمّا أن یَرفَعَ عَنهُ مِثلَها مِن السُّوءِ . ^۳

۵۹۴۴.عنه صلى الله علیه و آله :فإذا أتَیتَ بما ذکرتُ لَکَ مِن شرائطِ الدُّعاءِ و أخلَصتَ بِسِرِّکَ لوجهِهِ فَأبشِرْ بِإِحدَى الثلاثِ : إمّا أن یُعجِّلَ لکَ ما سَألتَ ، و إمّا أن یَدَّخِرَ لکَ ما هُو أعظَمُ مِنهُ ، و إمّا أن یَصرِفَ عنکَ مِن البلاءِ ما إن لو أرسَلَهُ عَلیکَ لهَلَکتَ . ^۴

۵۹۴۱.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :هر که براى بقاى ستمگرى دعا کند، هر آینه دوست دارد که خداوند در زمینش نافرمانى شود .

۵۹۴۲.امام کاظم علیه السلامـ در پاسخ به برادرش على بن جعفر ، که از ایشان پرسید: آیا رواست مردى مسلمان براى پدر و مادر کافر خود در نماز آمرزش بخواهد؟ ـفرمود : اگر در کودکى آنها را از دست داده و نمى داند که مسلمان شده اند یا نه اشکالى ندارد ، اما اگر بداند که کافر بوده اند، نباید برایشان آمرزش بطلبد و اگر نمى داند ، برایشان دعا کند .

۵۹۴۳.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :هر مسلمانى که خدا را به دعایى بخواند و آن دعا براى قطع رحم یا رسیدن به گناهى نباشد، خداوند متعال یکى از این سه کار را در حقّ او مى کند : یا دعایش را در دنیا برآورَد ، یا آن را ذخیره آخرت او قرار دهد، و یا بدى و گزندى را از او دور سازد.

۵۹۴۴.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :هرگاه این شرایط دعا را که گفتم، رعایت کردى و نیّت و درونت را براى خدا پاک و خالص گردانیدى، بشارت باد تو را به یکى از این سه چیز : یا خواهشت بزودى برآورده مى شود ، یا بهتر از آن براى تو ذخیره مى گردد ، یا بلایى را از تو بر مى گرداند، که اگر آن را بر تو مى فرستاد ، نابود مى شدى .

۵۹۴۵.عنه صلى الله علیه و آله :إنَّ رَبَّکم حَیِیٌّ کریمٌ ، یَستَحیِی أن یَبسُطَ العبدُ یَدَیهِ إلَیهِ فَیَرُدَّهُما صِفرا . ^۱

۵۹۴۶.الإمامُ زینُ العابدینَ علیه السلام :المؤمنُ مِن دُعائهِ على ثلاثٍ: إمّا أن یُدَّخَرَ لَهُ ، و إمّا أن یُعَجَّلَ لَهُ ، و إمّا أن یَدْفَعَ عَنهُ بَلاءً یُریدُ أن یُصِیبَهُ . ^۲

۵۹۴۷.الإمامُ الباقرُ علیه السلام :إنَّ اللّهَ إذا أحَبَّ عبدا غَتَّهُ بالبلاءِ غَتّاً و ثَجَّهُ به عَلیهِ ثَجّاً ، فإذا دعاهُ قالَ : لَبَّیکَ عبدِی لَبَّیکَ ، لَئن عَجَّلتُ ما سألتَ إنّی على ذلکَ لَقادرٌ، و لئن أخَّرتُ فما ادَّخَرتُ لکَ عِندی خیرٌ لکَ . ^۳

۵۹۴۸.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :إنَّ الربَّ لَیَلِی حسابَ المؤمنِ فیقولُ : تَعرِفُ هذا الحسابَ ؟ فیقولُ : لا یا ربِّ ، فیقولُ : دَعَوتَنی فی لیلةِ کذا و کذا فی کذا و کذا فَذَخَرتُها لَکَ . قالَ: فمِمّا یَرَى من عَظَمةِ ثوابِ اللّهِ یقولُ : یا ربِّ لیتَ إنّکَ لَم تَکُن عَجَّلتَ لی شیئا و ادَّخَرتَهُ لی . ^۴

۵۹۴۵.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :همانا پروردگار شما با حیا و بخشنده است و شرم دارد از این که بنده دست [خواهش] به سوى او بگشاید و دست خالى بازش گرداند .

۵۹۴۶.امام زین العابدین علیه السلام :دعاى مؤمن از سه حال خارج نیست : یا برایش ذخیره مى گردد ، یا در دنیا برآورده مى شود ، یا بلایى را که مى خواهد به او برسد، دفع مى کند .

۵۹۴۷.امام باقر علیه السلام :هر گاه خداوند بنده اى را دوست بدارد ، او را در فشارِ شدیدِ بلا قرار دهد و باران بلا بر سرش فرو ریزاند ؛ پس چون به درگاه او دعا کند ، فرماید : لبّیک بنده من ، لبّیک . اگر [خواهى ]خواسته تو را در دنیا دهم من بر انجام آن قادرم ، اما اگر به تأخیر اندازم پس آنچه در نزد خود برایت ذخیره کنم ، براى تو بهتر است .

۵۹۴۸.امام صادق علیه السلام :خداوند به حساب مؤمن رسیدگى مى کند و به او مى فرماید : این حساب را مى شناسى؟ عرض مى کند : نه ، اى پروردگار من . خداوند مى فرماید : در فلان و بهمان شب ، چنین و چنان دعایى (خواهشى)کردى و من آن را براى تو اندوختم. آن مؤمن چون عظمت پاداش خدا را مى بیند ، عرض مى کند : اى پروردگار من! کاش هیچ دعا و خواهش مرا در دنیا برآورده نمى کردى و آنها را براى [آخرت ]من مى اندوختى .

۵۹۴۹.عنه علیه السلام :یَتَمَنّى المؤمنُ أنّه لم یُستَجَبْ لَهُ دَعوَةٌ فی الدنیا مِمّا یَرى مِن حُسنِ الثوابِ . ^۱

۵۹۵۰.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :لَیسَ شیءٌ أسرعَ إجابةً مِن دَعوَةِ غائبٍ لغائبٍ . ^۲

۵۹۵۱.بحار الأنوار :رُوِیَ أنّ اللّهَ سُبحانَهُ أوحى إلى موسى علیه السلام : یا موسى، اُدعُنی على لسانٍ لم تَعصِنی بهِ ، فقال : أنَّى لی بذلک ؟! فقالَ : اُدعُنِی على لسانِ غیرِکَ. ^۳

۵۹۵۲.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :لا تَستَحقِرُوا دعوةَ أحدٍ ، فإنَّه یُستَجابُ للیهودیِّ فیکُم ، و لا یُستجابُ لَهُ فی نفسِهِ . ^۴

۵۹۵۳.الإمامُ الباقرُ علیه السلام :أسرَعُ الدُّعاءِ نُجْحا لِلإجابةِ دعاءُ الأخِ لأخیهِ بظَهرِ الغیبِ ، یَبدأ بِالدُّعاءِ لأخیهِ فیقولُ له مَلَکٌ مُوَکَّلٌ بهِ : آمِینَ، و لکَ مِثْلاهُ . ^۵

۵۹۴۹.امام صادق علیه السلام :مؤمن پاداش نیک (چشم گیر) آخرت را که مى بیند آرزو مى کند کاش هیچ دعایى از او در دنیا مستجاب نمى شد .

۵۹۵۰.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :هیچ دعایى زودتر از آن دعا که انسان در غیاب کسى مى کند ، مستجاب نمى شود .

۵۹۵۱.بحار الأنوار :روایت شده که خداوند سبحان به موسى علیه السلام چنین وحى نمود: اى موسى ! مرا با زبانى بخوان که با آن نا فرمانى ام نکرده اى ، موسى عرض کرد : چنین زبانى را از کجا بیاورم؟ خداوند فرمود : مرا از زبان کسى دیگر بخوان .

۵۹۵۲.امام على علیه السلام :دعاى هیچ کس را خُرد و ناچیز مشمار ؛ که [حتى] دعاى یهودى در حقّ خودش مستجاب نمى شود اما درباره شما به اجابت مى رسد .

۵۹۵۳.امام باقر علیه السلام :دعایى که زودتر از همه به اجابت مى رسد ، دعایى است که برادر (مؤمن) در غیاب برادرش مى کند . چون ابتدا براى برادرش دعا کند ، فرشته اى که بر او گماشته شده است ، گوید : آمین ، تو را نیز دو چندانِ آن باد .

۵۹۵۴.عنه علیه السلام :أوشَکُ دَعوةٍ و أسرَعُ إجابةٍ دعاءُ المرءِ لأخیهِ بظَهرِ الغَیبِ . ^۱

۵۹۵۵.بحار الأنوار عن حمران بن أعین :دخلت على أبی جعفر علیه السلام فقلت : أوصنی فقال : ......... علَیکَ بِالدُّعاءِ لإخوانِکَ بِظَهرِ الغَیبِ ، فإنَّهُ یُهِیلُ الرزقَ ـ یَقولُها ثلاثا ـ . ^۲

۵۹۵۶.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :کانت فاطمةُ علیها السلام إذا دَعَتْ تَدعُو للمُؤمنینَ و المُؤمناتِ و لا تَدعُو لنَفسِها ، فقیلَ لَها ، فقالت : الجارُ ثمّ الدارُ . ^۳

۵۹۵۷.عنه علیه السلام :دعاءُ المسلِمِ لأخیهِ بظَهرِ الغَیبِ یَسُوقُ إلى الدَّاعی الرِّزقَ و یَصرِفُ عنهُ البلاءَ و یقولُ لَهُ المَلَکُ : لکَ مِثلاهُ . ^۴

۵۹۵۸.عنه علیه السلام :دعاءُ المؤمنِ للمؤمنِ یَدفَعُ عنهُ البلاءَ و یُدِرُّ عَلیهِ الرزقَ ^۵. ^۶

(انظر) بحار الأنوار : 93 / 383 باب 26 . الکافی : 2 / 507 .
کنز العمّال : 2 / 97 ، 98 .

۵۹۵۴.امام باقر علیه السلام :نزدیکترین و سریعترین دعا به اجابت ، دعایى است که انسان در غیاب برادر [دینى] خود براى او مى کند .

۵۹۵۵.بحار الأنوارـ به نقل از حمران بن أعین ـ: بر امام باقر علیه السلام وارد شدم سپس به او گفتم : مرا سفارش کن فرمود : ......... بر تو باد دعا کردن براى برادرانت در غیاب آنها ؛ زیرا این کار روزى را فرو مى ریزد . ـ حضرت این جمله را سه بار فرمود ـ .

۵۹۵۶.امام صادق علیه السلام :فاطمه علیها السلام هر گاه دعا مى کرد براى مردان و زنان مؤمن دعا مى کرد و براى خودش دعا نمى کرد . در این باره از آن حضرت سؤال شد ، فرمود : اوّل همسایه بعد خانه .

۵۹۵۷.امام صادق علیه السلام :دعاى مسلمان براى برادرش در غیاب او ، به دعا کننده روزى مى رساند و بلا را از او بر مى گرداند و فرشته به او مى گوید : تو را نیز دو چندانِ آن دعا باد .

۵۹۵۸.امام صادق علیه السلام :دعاى مؤمن در حقّ مؤمن ، بلا را از او دور مى کند و روزى اش را زیاد مى گرداند .

۵۸۷۰.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :دَعوةٌ فی السِّرِّ تَعدِلُ سبعینَ دَعوةً فی العَلاَنِیَةِ . ^۱

۵۸۷۱.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :ما یَعلَمُ عِظَمَ ثوابِ الدُّعاءِ و تَسْبیحِ العبدِ فیما بینَهُ و بَینَ نفسِهِ إلاّ اللّهُ تبارَکَ و تعالى. ^۲

(انظر) الذکر : باب 1356 .

۵۸۷۲.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :ما اجتَمَعَ أربعةُ رَهطٍ قَطُّ على أمرٍ واحدٍ فَدَعَوا اللّهَ إلاّ تَفَرَّقُوا عن إجابَةٍ . ^۳

۵۸۷۳.عنه علیه السلام :کان أبی إذا حَزَبَهُ أمرٌ جَمَعَ النّساءَ و الصِّبیانَ ثمّ دَعا و أمَّنُوا ^۴. ^۵

(انظر) الریاء : باب 1423 .

۵۸۷۰.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :یک دعاى پنهانى برابر است با هفتاد دعاى آشکار .

۵۸۷۱.امام صادق علیه السلام :عظمتِ ثوابِ دعا و تسبیحى را که بنده در خلوت خویش کند، جز خداوند تبارک و تعالى کسى نداند .

۵۸۷۲.امام صادق علیه السلام :هیچ گاه چهار نفر گرد نیامدند و براى مطلبى به درگاه خدا دعا نکردند ، مگر این که با اجابت آن دعا از هم پراکنده شدند .

۵۸۷۳.امام صادق علیه السلام :هرگاه امر دشوار و ناگوارى براى پدرم پیش مى آمد، زنان و کودکان را گرد مى آورد و سپس دعا مى کرد و آنها آمین مى گفتند . ^۶

۵۸۷۴.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :اُدْعُوا اللّهَ و أنتُم مُوقِنونَ بالإجابَةِ . ^۱

۵۸۷۵.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :إذا دَعَوتَ فَأقبِلْ بقَلبِکَ ، و ظُنَّ حاجَتَکَ بالبابِ . ^۲

۵۸۷۶.عنه علیه السلام :إذا دَعَوْتَ فَظُنَّ أنّ حاجَتَکَ بالبابِ . ^۳

۵۸۷۷.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :مَن أدّى فَریضَةً فَلَهُ عِندَ اللّهِ دَعوَةٌ مُستَجابَةٌ . ^۴

۵۸۷۸.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :ثلاثةُ أوقاتٍ لا یُحجَبُ فیها الدُّعاءُ عن اللّهِ : فی أثَرِ المکتوبةِ ، و عند نُزُولِ القَطْرِ ، و ظُهورِ آیةٍ معجزةٍ للّهِ فی أرضِهِ . ^۵

۵۸۷۹.عنه علیه السلام :قالَ رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله خیرُ وقتٍ دَعَوتُم اللّهَ عزّ و جلّ فیهِ الأسحارُ ، و تلا هذهِ الآیةَ فی قولِ یعقوبَ علیه السلام : «سَوْفَ أسْتَغْفِرُ لَکُمْ رَبِّی» ^۶و قال : أخَّرَهُم إلى السَّحَرِ . ^۷

۵۸۷۴.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :خداوند را با حال یقین به اجابت بخوانید .

۵۸۷۵.امام صادق علیه السلام :هر گاه دعا مى کنى با دل [به خدا] روى آر و چنین پندار که حاجت و خواسته تو بر در خانه است .

۵۸۷۶.امام صادق علیه السلام :چون دعا مى کنى چنین خیال کن که حاجتت بر در خانه است .

۵۸۷۷.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :هر که نمازى واجب به جاى آورد ، نزد خداوند دعایى مستجاب دارد .

۵۸۷۸.امام صادق علیه السلام :در سه زمان دعا از خداوند پوشیده نمى ماند : بعد از اداى فریضه ، هنگام بارش باران، و هنگام پدیدار شدن نشانه اى از اعجاز خدا در زمین.

۵۸۷۹.امام صادق علیه السلام :پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود : بهترین زمان براى این که خداوند عزّ و جلّ را بخوانید سحرگاهان است. سپس این آیه را که نقل سخن یعقوب علیه السلام است تلاوت کرد : «بزودى از پروردگار خود براى شما آمرزش مى خواهم» . و فرمود : [دعا کردن براى] آنها را به وقت سحر موکول کرد .

۵۸۸۰.عنه علیه السلام :مَن عادَ مریضا فی اللّهِ لم یَسْألِ المریضُ للعایدِ شیئا إلاّ استَجابَ اللّهُ لَهُ . ^۱

۵۸۸۱.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :إنَّ اللّهَ یُحِبُّ السائلَ اللَّحُوحَ . ^۲

۵۸۸۲.عنه صلى الله علیه و آله :رَحِمَ اللّهُ عبدا طَلَبَ مِن اللّهِ عزّ و جلّ حاجةً فَألَحَّ فی الدُّعاءِ ، اُستُجِیبَ لَهُ أو لم یُستَجَبْ لَهُ . ^۳

۵۸۸۳.بحار الأنوار :فیما ناجَى اللّهُ تَعالى به موسى : یا موسى ......... اُدعُ دُعاءَ الطامِعِ الراغِبِ فیما عِندی ، النادمِ على ما قَدَّمَتْ یَداهُ . ^۴

۵۸۸۴.بحار الأنوار :أیضا : اُنظُرْ حینَ تَسألُنی کَیفَ رَغبَتُکَ فیما عِندی؟ ^۵

۵۸۸۵.بحار الأنوار :مَکتوبٌ فی التَّوراةِ : ألِحُّوا فی الدُّعاءِ تَشْمَلکُمُ الرَّحمةُ بالإجابَةِ و تُهَنِّیکُمُ العافِیةُ . ^۶

۵۸۸۰.امام صادق علیه السلام :هر کس براى خدا از بیمارى عیادت کند ، هر دعایى که آن بیمار براى او بکند، خداوند اجابت فرماید .

۵۸۸۱.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :خداوند ، حاجت خواه اصرار کننده را دوست دارد .

۵۸۸۲.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :خدا رحمت کند بنده اى را که از خداوند عزّ و جلّ حاجتى بخواهد و در دعا [براى آن حاجت] پافشارى کند ، خواه دعایش اجابت شود و یا نشود .

۵۸۸۳.بحار الأنوار :از نجواهاى خداوند متعال با موسى است که : اى موسى! . . . مانند آن کسى دعا کن که به آنچه نزد من است طمع بسته و رغبت دارد و از کرده خویش پشیمان است .

۵۸۸۴.بحار الأنوار :از نجواهاى خداوند متعال با موسى است که : بنگر که وقتى از من درخواست مى کنى، رغبت تو به آنچه نزد من است ، چگونه مى باشد ؟

۵۸۸۵.بحار الأنوار :در تورات آمده است : در دعا پافشارى مى کنید ، تا با اجابتِ دعا ، رحمت [خدا] شما را فراگیرد و عافیت به شما شاد باش گوید .

۵۸۸۶.بحار الأنوار :أیضا : مَن رجا مَعروفی ألَحَّ فی مَسألَتی . ^۱

۵۸۸۷.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :فَألْحِحْ علَیهِ فی المَسألَةِ یَفتَحْ لکَ أبوابَ الرَّحمَةِ . ^۲

۵۸۸۸.الإمامُ الباقرُ علیه السلام :إنَّ اللّهَ عزّ و جلّ کَرِهَ إلْحاحَ النّاسِ بَعضِهِم على بعضٍ فی المَسألَةِ و أحَبَّ ذلکَ لنفسِهِ . ^۳

۵۸۸۹.عنه علیه السلام :و اللّهِ لا یُلِحُّ عبدٌ مُؤمِن علَى اللّهِ عزّ و جلّ فی حاجتِهِ إلاّ قضاها لَهُ . ^۴

(انظر) المناجاة : باب 3795 .

۵۸۹۰.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :یا صاحِبَ الدُّعاءِ ، لا تَسأل عَمّا لا یَکونُ و لا یَحِلُّ . ^۵

۵۸۹۱.عنه علیه السلامـ عِندَ ما سُئلَ عَن أضَلِّ الدَّعَواتِ ـ: الدَّاعی بِما لا یَکونُ . ^۶

۵۸۸۶.بحار الأنوار :در تورات آمده است : کسى که به احسان و خوبى من امیدوار باشد ، در خواهش از من پافشارى مى کند .

۵۸۸۷.امام على علیه السلام :در مسئلت از خدا پافشارى کن، تا درهاى رحمت به رویت گشوده شود .

۵۸۸۸.امام باقر علیه السلام :خداوند عزّ و جلّ پافشارى مردمان در خواهش از یکدیگر را ناخوش مى دارد، امّا این کار را نسبت به خودش دوست دارد .

۵۸۸۹.امام باقر علیه السلام :به خدا سوگند هیچ بنده مؤمنى در حاجت خود به درگاه خداوند عزّ و جلّ اصرار نورزد، مگر آن که حاجتش را بر آورد .

۵۸۹۰.امام على علیه السلام :اى کسى که دعا مى کنى! آنچه را ناشدنى و نارواست از خدا مخواه .

۵۸۹۱.امام على علیه السلامـ در پاسخ به این سؤال که بى اثرترین دعاها کدام است ـفرمود : دعا براى چیزهاى ناشدنى .

۵۸۹۲.عنه علیه السلام :قُلتُ : اللّهُمَّ لا تُحْوِجْنی إلى أحَدٍ مِن خَلقِکَ ، فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله : یا عَلیُّ ، لا تَقولَنَّ هکَذا فَلَیسَ مِن أحَدٍ إلاّ وَ هُوَ مُحتاجٌ إلى النّاسِ . قالَ : فَقُلتُ : کَیفَ یا رَسولَ اللّهِ ؟ قالَ : قُل : اَللّهُمَّ لا تُحْوِجْنی إلى شِرارِ خَلقِکَ . ^۱

۵۸۹۳.عنه علیه السلامـ وَ قَد سَمِعَ رَجُلاً یَقولُ : اللّهُمَّ إنّی أعوذُ بِکَ مِنَ الفِتنَةِ ـ: أراکَ تَتَعَوَّذُ مِن مالِکَ وَ وُلدِکَ ، یَقولُ اللّهُ تَعالى : «إِنَّما أمْوالُکُم و أوْلادُکُم فِتنَةٌ» ^۲و لکِن قُل : اللّهُمَّ إنّی أعوذُ بِکَ مِن مُضِلاَّتِ الفِتَنِ . ^۳

۵۸۹۴.الإمامُ الصّادقُ علیه السلامـ لَمّا سُئلَ عَن قَولِهِ تَعالى :«وَ لاَ تَتَمَنَّوا ما فَضَّلَ اللّهُ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلَى بَعْضٍ» ^۴ـ: لا یَتَمَنَّى الرَّجُلُ امرَأةَ الرَّجُلِ و لاَ ابْنَتَهُ ، و لکنْ یَتَمَنّى مِثْلَهما . ^۵

۵۸۹۵.تنبیه الخواطر عن رسولِ اللّهِ صلى الله علیه و آله :لا یَزالُ النّاسُ بِخَیرٍ ما لَم یَستَعجِلُوا ، قیلَ : یا رَسولَ اللّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَیکَ وَ کَیفَ یَستَعجِلُونَ ؟ قالَ : یَقولونَ : دَعَوْنا فَلَم یُستَجَبْ لَنا . ^۶

۵۸۹۲.امام على علیه السلام :عرض کردم : پروردگارا ! مرا محتاج هیچ یک از آفریدگانت مگردان . رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود : اى على! چنین مگو ؛ زیرا هیچ کس نیست که محتاج دیگران نباشد . عرض کردم : پس ، چه بگویم ، اى رسول خدا؟ فرمود : بگو : خدایا! مرا محتاج آفریدگانِ بدِ خود مفرما .

۵۸۹۳.امام على علیه السلامـ آنگاه که شنید مردى مى گوید : خدایا! از فتنه به تو پناه مى برم ـفرمود : مى بینم که از مال و فرزندت به خدا پناه مى برى . خداوند متعال مى فرماید : «همانا داراییها و فرزندان شما فتنه (مایه آزمایش) هستند» . [این گونه مگو ]بلکه بگو : خدایا! من از فتنه‌هاى گمراه کننده به تو پناه مى برم .

۵۸۹۴.امام صادق علیه السلامـ در پاسخ به سؤال از آیه «آن چیزهایى را که خدا بعضى از شما را به آنها بر بعضى دیگر برترى داده است، آرزو مکنید» ـفرمود : نباید انسان آرزوى زن و دختر کسى را بکند ، بلکه باید مانند آنها را آرزو کند [که خدا به او بدهد] .

۵۸۹۵.تنبیه الخواطر :پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود : مردم تا زمانى که شتاب به خرج ندهند، پیوسته در خیر و خوبى خواهند بود . عرض شد : اى رسول خدا ! درود خدا بر تو ، چگونه شتاب به خرج مى دهند؟ فرمود : به این که بگویند : دعا کردیم، اما مستجاب نشد .

۵۸۹۶.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :إنَّ العَبدَ إذا دَعا لَم یَزَلِ اللّهُ تَبارَکَ وَ تَعالى فی حاجَتِهِ ما لَم یَسْتَعجِلْ . ^۱

۵۸۹۷.عنه علیه السلام :إنَّ العَبدَ إذا عَجَّلَ فَقامَ لِحاجَتِهِ یَقولُ اللّهُ تَعالى: اِستَعجَلَ عَبدِی ، أ تَراهُ یَظُنُّ أنَّ حَوائجَهُ بِیَدِ غَیری ؟! ^۲

۵۸۹۸.الکافی عن أبی بصیر عن الإمام الصّادقِ علیه السلام :لا یَزالُ المُؤمِنُ بِخَیرٍ و رَجاءَ رَحمَةٍ مِنَ اللّهِ ما لَم یَستَعجِلْ فَیَقنَطُ وَ یَترُکُ الدُّعاءَ . قُلتُ لَهُ : کَیفَ یَستَعجِلُ ؟ قالَ : یَقولُ : قَد دَعَوتُ مُنذُ کَذا و کَذا و ما أرَى الإجابَةَ ! ^۳

۵۸۹۹.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :قالَ اللّهُ تَبارَکَ و تَعالى : یا بنَ آدَمَ ، أطِعْنی فیما أمَرتُکَ ، و لا تُعَلِّمْنی ما یُصلِحُکَ . ^۴

۵۹۰۰.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :قالَ اللّهُ عزّ و جلّ مِن فَوقِ عَرشِهِ : یا عِبادِی ، اُعبُدُونی فیما أمَرتُکُم بِهِ ، وَ لا تُعَلِّمُونی ما یُصلِحُکُم ، فَإنّی أعلَمُ بِهِ و لا أبخَلُ علیکم بِمَصالِحِکُم . ^۵

۵۸۹۶.امام صادق علیه السلام :هرگاه بنده دعا کند ، خداوند تبارک و تعالى پیوسته در فکر حاجت اوست، به شرط آن که بنده شتاب به خرج ندهد .

۵۸۹۷.امام صادق علیه السلام :هر گاه بنده شتاب کند و از حاجتْ خواهى خود [از خدا] دست بکشد، خداوند متعال فرماید : بنده ام عجله کرد ؛ گویى مى پندارد که نیازهاى او را کسى جز من برآورده مى کند .

۵۸۹۸.الکافىـ به نقل از أبو بصیر ـاز امام صادق علیه السلام : مؤمن پیوسته در خیر و امیدوارى و رحمت خداست مادام که عجله نشان ندهد و نومیدانه دست از دعا نکشد . [راوى مى گوید : ]عرض کردم : چگونه عجله نشان مى دهد؟ فرمود : مى گوید: مدّتهاست دعا مى کنم و اجابتى نمى بینم.

۵۸۹۹.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :خداوند تبارک و تعالى فرموده است : اى آدمیزاد! از فرمانى که به تو داده ام اطاعت کن و صلاح کار خود را به من نیاموز .

۵۹۰۰.امام على علیه السلام :خداوند عزّ و جلّ از فراز عرش خود فرمود: اى بندگان من! مرا عبادت کنید بر اساس آنچه به شما دستور داده ام و به من نیاموزید که چه چیز به صلاح شماست ؛ زیرا من به آن داناترم و آنچه را به صلاح شماست از شما دریغ نمى کنم .

۵۹۰۱.بحار الأنوار :إنَّ اللّهَ أوحَى إلى داوود علیه السلام : یا داوود ، إنّه لَیسَ عبدٌ مِن عبادِی یُطِیعُنی فیما آمُرُهُ إلاّ أعطَیتُهُ قَبلَ أن یَسألَنی ، و أستَجِیبُ له قَبلَ أن یَدعُوَنی . ^۱

۵۹۰۲.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :قالَ اللّهُ تَعالى : مَن شَغَلَهُ ذِکری عن مَسألَتی أعطَیتُهُ أفضَلَ ما اُعطِی السائلینَ . ^۲

۵۹۰۳.عنه صلى الله علیه و آله :مَن شَغَلَتهُ عِبادةُ اللّهِ عن مَسألَتِهِ أعطاهُ اللّهُ أفضَلَ ما یُعطِی السائلینَ . ^۳

۵۹۰۴.عنه صلى الله علیه و آله :قالَ اللّهُ تَعالى : مَن شَغَلَهُ ذِکری عن مَسألَتی أعطَیتُهُ قَبلَ أنْ یَسألَنی . ^۴

۵۹۰۵.عنه صلى الله علیه و آله :یقولُ اللّهُ : مَن شَغَلَهُ ذِکری عن مَسألَتی أعطَیتُهُ فوقَ ما اُعْطِی السائلینَ . ^۵

۵۹۰۶.فاطمةُ الزَّهراءُ علیها السلام :مَن أصعَدَ إلى اللّهِ خالصَ عبادَتِهِ أهبَطَ اللّهُ عزّ و جلّ له أفضَلَ مَصلَحَتِهِ . ^۶

۵۹۰۱.بحار الأنوار :خداوند به داوود علیه السلام وحى فرمود که : اى داوود! هیچ بنده اى نیست که از فرمان من اطاعت کند ، مگر آن که خواسته او را پیش از آن که بگوید برآورم و پیش از آن که مرا بخواند پاسخش گویم .

۵۹۰۲.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :خداوند مى فرماید : کسى که یاد من او را از خواهش از من بازدارد، بالاتر از آن چیزى که به سائلان مى دهم او را عطا کنم .

۵۹۰۳.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :هر کس عبادت خدا او را از مسئلت از او غافل سازد، خداوند بهترین چیزى را که به سائلان خود مى دهد، عطایش فرماید .

۵۹۰۴.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :خداوند متعال فرموده است : هر کس یاد من او را از مسئلت از من غافل کند ، پیش از آن که از من بخواهد به او عطا مى کنم .

۵۹۰۵.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :خداوند متعال فرموده است : هر کس چنان به یاد من باشد که فراموش کند چیزى از من بخواهد، بالاترین چیزى را که به سؤال کنندگان مى دهم، به او عطا کنم .

۵۹۰۶.فاطمه زهرا علیها السلام :هر که عبادت خالصانه خود را به درگاه خدا فرا برد ، خداوند عزّ و جلّ بهترین کارى را که به صلاح اوست برایش فرو فرستد .

۵۹۰۷.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :إنَّ العبدَ لَیَکونُ لَهُ الحاجَةُ إلَى اللّهِ عزّ و جلّ فیَبدأُ بالثناءِ و الصلاةِ على محمّدٍ و آلِ محمّدٍ حتّى یَنْسَى حاجَتَهُ فَیَقضِیها اللّهُ لَهُ مِن قَبلِ أنْ یَسألَهُ . ^۱

۵۹۰۸.عنه علیه السلام :لقد دَعَوتُ اللّهَ مَرَّةً فاستَجابَ و نَسِیتُ الحاجَةَ ، لأنّ استجابَتَهُ بِإِقبالِهِ على عبدِهِ عند دَعوَتِهِ أعظَمُ و أجَلُّ مِمّا یُریدُ مِنهُ العبدُ و لَو کانَت الجَنَّةَ و نَعِیمَها الأبَدَ . ^۲

(انظر) العبادة : باب 2464 .

۵۹۰۹.الإمامُ الحسنُ علیه السلام :أنا الضَّامِنُ لِمَن لَم یَهجُسْ فی قلبِهِ إلاّ الرّضا أن یَدعُوَ اللّهَ فَیُستَجابَ لَهُ . ^۳

۵۹۱۰.الإمامُ زینُ العابدینَ علیه السلام :مَن لم یَرجُ النّاسَ فی شیءٍ و رَدَّ أمرَهُ إلى اللّهِ عزّ و جلّ فی جمیعِ اُمورِهِ استَجابَ اللّهُ عزّ و جلّ لَهُ فی کلِّ شیءٍ . ^۴

۵۹۰۷.امام صادق علیه السلام :هرگاه بنده را به درگاه خداوند عزّ و جلّ حاجتى باشد و پیش از طلب حاجتِ خود، زبان به ستایش [خدا ]و درود فرستادن بر محمّد و خاندان محمّد بگشاید، چندان که یادش برود حاجتى نیز داشته است، خداوند حاجت او را ، پیش از آن که بخواهد ، برآورد .

۵۹۰۸.امام صادق علیه السلام :یک بار خداى را خواندم و او پاسخم را داد، من حاجت خود را از یاد بردم ؛ زیرا پاسخ دهى خدا از روى اقبالِ او به بنده اش در هنگام دعا، بسى بزرگتر و ارزشمندتر است از آنچه بنده از او مى خواهد ، حتى اگر خواسته اش بهشت و نعمتهاى جاویدان آن باشد .

۵۹۰۹.امام حسن علیه السلام :کسى که در دلش هوایى جز خشنودى [خدا] نگذرد، من ضمانت مى کنم که خداوند دعایش را مستجاب کند .

۵۹۱۰.امام زین العابدین علیه السلام :هر که در هیچ کارى به مردم امید نبندد و همه کارهاى خود را به خداوند عزّ و جلّ وا گذارد، خداوند هر خواسته اى که او داشته باشد اجابت کند .

۵۹۱۱.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :إذا أرادَ أحدُکُم أن لا یَسألَ رَبَّهُ شیئا إلاّ أعطاهُ فَلْیَیأسْ مِن النّاسِ کُلِّهِم، و لا یکونُ لَهُ رجاءٌ إلاّ عندَ اللّهِ، فإذا عَلِمَ اللّهُ عزّ و جلّ ذلکَ مِن قلبِهِ لم یَسألِ اللّهَ شیئا إلاّ أعطاهُ . ^۱

۵۹۱۲.عنه علیه السلام :تبَحَّروا ^۲قلوبَکم ، فإنْ أنقاها اللّهُ مِن حرکةِ الواجسِ لسخطِ شیءٍ مِن صنعِهِ ، فإذا وجدتُموها کَذلِکَ فاسألوهُ ما شِئتُم . ^۳

(انظر) بحار الأنوار : 46 / 51 دعاء علیّ بن الحسین علیه السلام «سیّدی بحبّک لی إلاّ سقیتهم الغیث» و استجابته و أیضا : 53 دعاؤه علیه السلام على حرملة و استجابته .

۵۹۱۳.رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :أربَعةٌ لا تُرَدُّ لَهُم دَعوَةٌ : إمامٌ عادلٌ ، و والدٌ لولدِهِ ، و الرّجُلُ یَدعو لأخیهِ بظَهْرِ الغیبِ ، و المظلومُ ؛ یقولُ اللّهُ جلّ جلالُهُ : و عِزَّتی و جلالی لأنتَصِرَنَّ لکَ و لَو بَعدَ حِینٍ . ^۴

۵۹۱۱.امام صادق علیه السلام :هر گاه یکى از شما بخواهد که هر چه از خداوند طلب کند به او بدهد، باید از همه مردم چشم امید برکند و جز به خدا امید نبندد . پس ، چون خداوند عزّ و جلّ دانست که او براستى از ته قلب چنین است، هر چه از خدا بخواهد عطایش کند .

۵۹۱۲.امام صادق علیه السلام :دلهاى خود را وارسى کنید . اگر دیدید که خداوند آنها را از خطور هر گونه ناخشنودى نسبت به کارهایى که او مى کند پاک ساخته است (جز رضایت و خشنودى از خدا و کرده‌هاى او در دلتان نمى یابید) در این صورت هر چه مى خواهید از او طلب کنید .

۵۹۱۳.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :دعاى چهار نفر رد نمى شود : پیشواى دادگر ، پدر براى فرزندش ، دعاى انسان براى برادرش در غیاب او، و ستمدیده . خداوند جلّ جلاله مى فرماید : به عزّت و جلالم سوگند که گر چه به طول انجامد ، اما عاقبت انتقام تو (ستمدیده) را بگیرم .

۵۹۱۴.عنه صلى الله علیه و آله :إیَّاکُم و دَعوَةَ الوالِدِ ، فإنَّها أحَدُّ مِن السَّیفِ . ^۱

۵۹۱۵.عنه صلى الله علیه و آله :دعاءُ أطفالِ اُمَّتی مُستَجابٌ ما لَم یُقارِفوا الذُّنوبَ . ^۲

۵۹۱۶.عنه صلى الله علیه و آله :مَن أحسَنَ إلى قومٍ فلَم یُقبِلوهُ بالشُّکرِ فدَعا عَلَیهِمُ استُجِیبَ لَهُ فیهِم . ^۳

۵۹۱۷.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :أربَعةٌ لا تُرَدُّ لَهُم دَعوَةٌ : الإمامُ العادلُ لرعیَّتِهِ ، و الوالدُ البارُّ لولدِهِ ، و الولدُ البارُّ لوالدِهِ ، و المظلومُ ، یقولُ اللّهُ عزّ اسمُهُ : و عِزَّتی و جَلالی لأنتصِرَنَّ لکَ و لو بَعدَ حِینٍ . ^۴

۵۹۱۸.الإمامُ الحسنُ علیه السلام :مَن قَرَأ القرآنَ کانَت لَهُ دعوةٌ مُجابةٌ إمّا مُعَجَّلَةً و إمّا مُؤَجَّلةً . ^۵

۵۹۱۹.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :ثلاثُ دَعَواتٍ لا یُحجَبنَ عن اللّهِ تَعالى : دعاءُ الوالدِ لولدِهِ إذا بَرَّهُ ، و دعوتُهُ علَیهِ إذا عَقَّهُ . و دعاءُ المظلومِ على ظالِمهِ ، و دعاؤهُ لِمَن انتصَرَ لَهُ مِنهُ . و رجلٌ مؤمنٌ دعا لأخٍ لَهُ مؤمنٍ وَاساهُ فینا ، و دعاؤهُ علَیهِ إذا لَم یُواسِهِ مع القُدرَةِ علیهِ و اضطِرارِ أخیهِ إلَیهِ . ^۶

۵۹۱۴.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :از نفرین پدر بترسید که آن از شمشیر برنده تر است .

۵۹۱۵.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :دعاى کودکان امّت من ، در صورتى که به گناهان آلوده نشده باشند ، مستجاب مى شود.

۵۹۱۶.پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :اگر کسى به مردمى خوبى کند و آنها از وى تشکّر نکنند و او نفرینشان کند نفرینش در حقّ آنان مستجاب مى شود.

۵۹۱۷.امام على علیه السلام :دعاى چهار کس رد نمى شود : پیشواى دادگر در حقّ ملّتش، و پدر صالح در حقّ فرزندش، و فرزند صالح در حقّ پدرش، و ستمدیده . خداوند ، عزّ اسمه ، مى فرماید : به عزّت و جلالم سوگند که حتى اگر زمانى هم بگذرد، سرانجام انتقام تو (ستمدیده) را خواهم گرفت .

۵۹۱۸.امام حسن علیه السلام :کسى که قرآن بخواند دعایى مستجاب دارد ، زود یا دیر .

۵۹۱۹.امام صادق علیه السلام :دعاى سه کس از خداوند متعال پوشیده نمى ماند (مستجاب مى شود) : [اول ]دعاى پدر در حقّ فرزندش، هرگاه نسبت به او نیکوکار [و فرمانبردار] باشد و نفرین پدر در حقّ او، هرگاه وى را بیازارد و نافرمانى کند ، [دوم ]نفرین ستمدیده به ستمگر ، و دعاى ستمدیده در حقّ کسى که انتقام او را از ستمگر گرفته باشد ، [سوم] دعاى مرد مؤمن در حقّ برادر مؤمن خود که به خاطر ما او را کمک مالى کرده باشد، و نفرین او در حقّ کسى که برادرش به وى محتاج شده و او مى توانسته است نیازش را برطرف سازد و نکرده است .